بیشترین رشد انسان در دوره کودکی اتفاق میافتد. از این رو انجام آزمایش خون، معاینات بالینی و تزریق واکسنهای مختلف که از بدو تولد آغاز میشود، برای بررسی و حفظ سلامتی کودک اهمیت بسیاری دارد. آزمایش خون یکی از رایجترین انواع آزمایشهای پزشکی است که برای اندازهگیری سلولهای خونی و مواد شیمیایی مختلف موجود در آن تجویز میشود. در نوزادان تازه به دنیا آمده، غربالگری بیماریهای مختلف نظیر بیماریهای متابولیسمی، هورمونی و بیماریهای خونی، معمولا 24 تا 48 ساعت پس از تولد، با گرفتن چند قطره خون از پاشنه پای نوزاد انجام میشود. در چهار ماهگی نیز با انجام آزمایش خون میتوان از بیماریهایی نظیر کم خونی کودک اطلاع پیدا کرد و همچنین اگر کودک علائم چربی خون یا قند خون داشته باشند، یا در خانوادهای با سابقه این نوع بیماریها باشد، پزشک آزمایش قند و چربی خون را نیز تجویز میکند که باید با حداقل هشت ساعت ناشتا انجام شود. در 15 ماهگی آزمایش ادرار و مدفوع نیز برای بررسی سلامتی رودهها و معده انجام میگیرد. همچنین توصیه میشود از دو سالگی به بعد به صورت منظم و سالانه آزمایش خون شامل آزمایش شمارش سلولهای خونی و سنجش تعداد گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتها، هماتوکریت و بیلیروبین خون، انجام شود. آزمایش قند خون نیز به تعیین دیابت نوع یک در کودکان کمک میکند و سلامت پانکراس را مورد بررسی قرار میدهد. همچنین انجام آزمایش چربی خون نیز با توجه به افزایش مصرف فست فودها در کودکان ضروری است.
در اولین تجربه آزمایش خون، کودکان ممکن است احساس ترس و اضطراب داشته باشند. در چنین مواقعی هرگز نباید به فرزندتان بگویید که «خونگیری درد ندارد» بلکه میتوانید بگویید «خیلی زود این درد از بین میرود» و این که شما تمام مدت انجام آزمایش کنارشان خواهید ماند. تکنسینهای آزمایشگاه مشکلی با این که والدین فرزندانشان را در بغل خود بنشانند ندارند زیرا این کار موجب آرامش کودکان میشود. اگر اسباببازی پزشکی در خانه دارید، قبل از مراجعه به آزمایشگاه، در خانه از یک عروسک آزمایش خون بگیرید. با مهربانی با عروسک صحبت کنید، بازویش را ببندید و به عروسک توضیح دهید که شاید تزریق برای دقایقی درد داشته باشد، اما به او کمک میکند و حالش خیلی زود خوب میشود. پس از انجام آزمایش به فرزندتان یک جایزه بدهید. جایزه دادن به کودک و تنبیه نکردن او برای احساساتی مانند ترس و استرس، فرزندتان را متوجه این موضوع میکند که شما علیرغم احساساتی که او بروز داده است، همکاریش را حین انجام آزمایش خون تحسین میکنید. دقت داشته باشید در صورت ابراز هر نوع ترسی در کودک، از سرزنش کودک خودداری کنید و با گفتن عبارات تسکیندهنده، به او آرامش دهید. اگر شما مضطرب، نگران یا عصبانی باشید، کودک نیز دچار اضطراب و ترس بیشتری خواهد شد. پس آرامش خود را حفظ کنید و این آرامش را به فرزندتان نیز منتقل کنید و همواره به یاد داشته باشید انجام منظم و سالیانه آزمایش خون به همراه معاینات بالینی توسط پزشک، گامی موثر در حفظ سلامت کودکان و درمان بیماریها در مراحل ابتدایی است.